مکملهای پروتئینی چیست؟
امروز قصد داریم به بررسی مکملهای پروتئینی بپردازیم پس با ما همراه باشید. مکملهای پروتئینی در جهت تأمین نیرو و انرژی لازم برای ماهیچهها و ارتقا سطح سوختوساز روانه بازار شدهاند. این مکملها کمک میکنند تا ورزشکاران باقدرت بیشتری به ساخت عضله پرداخته و نیازشان به منبعی از پروتئین را در حین تمرینات سخت تأمین سازند. مکملهای پروتئینی در انواع مختلف و با ساختارهای گوناگونی موجود میباشند و امروزه در علوم تغذیه و ورزش به یکی از متداولترین و محبوبترین منابع تأمین پروتئین شناخته میشوند.
اغلب افراد عادی و حتی ورزشکاران در اوزان کم قادر هستند، نیاز پروتئینی بدن خود را با همان مواد غذایی رایج برطرف سازند. ولی وقتی سخن از حجم بالای فعالیت آنهم با شدت فراوان و در مدتزمان طولانی به میان میآید، دیگر نمیتوان به راههای معمول اکتفا نمود و باید به دنبال روشی تکمیلی گشت. در اینجا انواع مکملهای پروتئینی خوب عمل کرده و با تأمین مقدار موردنیاز پروتئین از تحلیل عضلانی و تخریب بافتهای سلولی بدن پیشگیری مینمایند.
علائم کمبود پروتئین در بدن:
بدن بهتمامی مواد غذایی و ریزمغذیها نیازمند است و نمیتوان غیراصولی به حذف یک گروه تغذیهای پرداخت. این موضوع بیشتر متوجه علاقهمندان به رژیمهای سخت غذایی و ورزشکاران با تمرینات سخت ورزشی میشود. شما بهمحض افتادن در پروسه کمبود پروتئین با علائم ناخوشایند بسیاری درگیر میشوید که بسیاری از آنها به جد برای سلامتی مضر هستند، در ادامه به برخی از این مضرات میپردازیم.
· کمبود پروتئین و خستگی زودهنگام:
خستگی زودهنگام حتی بعد از مدت کوتاهی فعالیت سبک از عوارض کمبود پروتئین در بدن است. پروتئین مانند نیروی محرک عمل نموده و انرژی موردنیاز فعالیتهای بدنی را مهیا میسازد. بسیاری با همین رویکرد به مصرف مکملهای پروتئینی روی خوش نشانده و برای آنها سهم ویژهای در رژیم غذاییشان در نظر میگیرند.
· کمبود پروتئین و احساس ضعف در حین انجام تمرینات ورزشی:
برای رسیدن به مقصودتان باید بتوانید تمرینات را در مدتزمان طولانی و در دورههای منظم به انجام رساندید. عدم توانایی جسمانی در انجام این تمرینات پروسه رسیدن به موفقیت را برای شما با مشکل مواجه میسازد. برای غلبه بر احساس ضعف در حین انجام تمرینات ورزشی، بهترین راهکار گنجاندن حجم قابل قبولی از پروتئینهای سالم و طبیعی یا مکملهای معتبر و دارای استانداردهای لازم در وعدههای غذاییتان است تا در آخر گرفتار عواقب پروتئینهای صنعتی و مضر نشویم.
· ترمیم و بهبودی کند نقاط آسیبدیده بدن به علت کمبود پروتئین :
یکی دیگر از علائمی که با کمبود پروتئین بهسرعت با آن مواجه میشویم، کند شدن مراحل ترمیم آسیبدیدگیهای بدن است. چنین افرادی چه در تمرینات و چه در امور رایج زندگی صدمه ببینند بسیار کند بهبودیافته و مدتزمان بیشتری را در بستر بیماری باید سپری نمایند و سلامتی دیرتر به سراغشان میآید.
چرا باید از مکملهای پروتئینی استفاده کنیم؟
در شرایط معمول زندگی، افراد کمتر به مصرف مکملهای پروتئینی نیاز پیدا میکنند و این فقط در زمان فعالیتهای شدید یا در حالت بیماری و اضطرار است که این مکملها از سوی پزشکان تجویز میشوند. با این توصیفات افراد اگر دریکی از شرایط ذکرشده قرار دارند، باید انتخاب یک مکمل سودمند را در دستور کار خود قرار دهند.
· مصرف مکمل پروتئین برای نوجوانان و جوانان:
اغلب به افراد باکارهای صنعتی و فنی سنگین و ورزشکاران در اوزان بالا مصرف مکملهای پروتئینی پیشنهاد میشود، اما نوجوانان و جوانان نیز به دلیل اینکه به نسبت جنبوجوش بیشتری داشته و متابولیسم شدیدتری را در این دوران تجربه میکنند، به مصرف مقدار مشخصی از این مکملها توصیه میشود. بدین ترتیب از افت وزن و عدم تشکیل ماهیچههای اسکلتی ضعیف در آنها پیشگیری شده و برای سنین بالاتر و پذیرش مسئولیتهای سنگینتر آماده میشوند.
· مصرف مکمل پروتئین ورزشکاران در آستانه مسابقات:
شاید ورزشکار چندان حرفهای با تعدد جلسات تمرینهای شدید و قدرتی نباشید، اما اگر در یک دوره تمایل به شرکت در مسابقات و ماراتونها دارید و در این برهه باید انرژی مضاعفی را به بدن خود وارد سازید به مکملهای نیازمند هستید. در این زمان مکملها در انواع و اقسام شان به میان آمده و نیاز تغذیهای شمارا در این شرایط خاص تأمین میسازند.
· مصرف مکمل پروتئین برای بهبود آسیبدیدگیها:
گاهی ممکن است آسیبدیدگیها ناشی از تمرینات ورزشی باشد یا براثر تصادفات و سوانح به وجود آیند. در این حالت پزشکان بهمنظور سرعت بخشیدن به پروسه بهبودی مصرف مکملهای پروتئینی را تجویز میکنند تا با این تمهید از مدتزمان موردنیاز برای کسب بهبودی بکاهند و هر چه سریعتر فرد را برای انجام امور معمول زندگیاش آماده سازند.
· مصرف مکمل پروتئین ورزشکاران برای عضله سازی:
از مهمترین دسته افرادی که به مکملهای پروتئینی نیاز مبرم دارند، ورزشکاران قدرتی، مقاومتی و حرکتی با شدت فعالیتهای بالا است. این افراد برای انجام امور ورزشی خود به ماهیچههای قوی که هدایتکننده اسکلت بدنی آنها باشد، نیازمند هستند. ازاینرو در کنار مصرف منظم پروتئینهای طبیعی باید به استفاده از این مکملها نیز رویآورند.
· مصرف پروتئین برای بیماران و یا گیاه خواران:
گاهی برخی بیماران درگیر با بیماریهای معده و گوارش از مصرف پروتئین منع شده یا علاقهمندان به اتخاذ رژیمهای گیاهخواری تمایلی به مصرف مستقیم پروتئینهای حیوانی و گیاهی مانند گوشت، تخممرغ و … ندارند، بدین ترتیب از این مکملها در قالب یک جایگزین استفاده میکنند. با این رویکرد خود را از عوارض عدم مصرف پروتئینها بر حذر میدارند.
· مصرف مکمل پروتئین برای علاقهمندان به کاهش وزن:
افراد علاقهمند به کاهش وزن نیز میتوانند از مزیت مکملهای پروتئینی در جهت نیل به چنین هدفی بهرهمند شوند. پروتئینها از هر سبک و سیاقی باکم نمودن ترشح انسولین در بدن و کم نمودن سرعت عبور گلوکز از خون یک گام شمارا به لاغری نزدیکتر میسازند. ثابت ماندن قند خون ولع شمارا برای مصرف مواد غذایی کاهش داده و این امر بهتدریج بهتناسب اندام شما کمک میکند.
افزایش یا افت ناگهانی قند خون فرد را به مصرف بیرویه مواد غذایی سوق میدهد در این زمان پروتئین میتواند، چنین عارضهای را در بدن خنثی ساخته و فرد را در آستانه لاغری قرار دهد. از طرفی توانایی ایجاد احساس سیری را در فرد داشته و بدین ترتیب افراد را تا مدت بیشتری سیر نگه میدارد که این امر نیز به کاهش وزن اصولی میانجامد.
بهترین مکملهای پروتئینی موجود در بازار:
برای آنکه بتوانید بهترین مکملهای پروتئینی را برای خود بیابید، معیارهای متفاوتی در پیش دارید. با بررسی این معیارها به حتم یافتن گزینهای مطلوبتر، قابلدستیابی خواهد شد. باوجود مواد تشکیلدهنده متفاوت موجود در این مکملها ممکن است، برخی از آنها بر دیگری ارجحیت داشته و با نیازهای فیزیولوژیک شما سازگاری بیشتری را نشان دهند که به این مورد نیز در زمان خرید باید دقت نمایید.
· مواد تشکیلدهنده مکمل پروتئین :
برخی از مکملها دارای مواد قندی بیشازحد بوده و یا حاوی افزودنیهای غیرمجاز صنعتی بسیاری هستند که مسلماً در طولانیمدت اثرات مخرب فراوانی را بر روی بدن استفادهکنندگان میگذارند. برای یافتن مکملی بهینه باید به مواد سازنده آنها که اغلب بر روی بستهبندی درج میشود، دقت مضاعف نمایید.
· تست خلوص و کیفیت مکمل پروتئین:
برخی از مکملهای پروتئینی توسط مراجع ذیصلاح و نهادهای نظارتی تست کیفیت و خلوص را میگذارند که این امر مهر تأییدی بر مرغوبیت آنها است و تا حد زیادی زمینه اعتمادسازی بیشتر را فراهم مینماید. خرید از میان چنین محصولاتی تضمین سلامتی بیشتری را ارائه میکند.
· نظر دیگر مصرفکنندگان:
اگرچه بدن هر فرد و الگوی تغذیهای آن منحصربهفرد بوده و با اشخاص دیگر متمایز است، اما خواندن نظرات مثبت و منفی درجشده برای هر محصولات در صفحات سایتها و شبکههای اجتماعی توسط ورزشکاران دیگر نیز راهی برای کشف مرغوبیت یا عدم کیفیت یک مکمل است.
· قیمت مکمل پروتئین:
دقت داشته باشید که شما قرار است از مکملها در دورهای طولانیمدت ورزش و فعالیتتان بهرهمند شوید، این پروسه زمانبر، میطلبد تا از همان ابتدا مدیریت همهجانبهای بر هزینه و قیمت مکمل مدنظر خود داشته باشید. این امر کمک میکند در وسط راه ناچار به تغییر مکمل به دلیل هزینههای وارده، نشده و پروسه ورزشی خود را با یک انتخاب نادرست به مخاطره نی اندازید.
انواع مکملهای پروتئینی موجود در بازار:
باوجود تنوع عالی در عرصه مکملهای پروتئینی همیشه چندین مورد وجود دارد که با شرایط جسمی و نوع تمرینات شما سازگاری داشته باشند. ولی نکته مهم انتخاب یک فروشگاه معتبر و دارای تأییدیههای صنعت دارو و غذا است تا در دام نمونههای تقلبی فاقد اعتبار گرفتار نشده و سلامتیان به مخاطره نیافتد. در ادامه بیشتر باب انواع مختلف این مکملها سخن گفته و زمینه آشنایی شمارا فراهم میسازیم.
· مکمل پروتئینی آبپنیر:
مکملهای پروتئینی آبپنیر که اغلب با اصطلاح پروتئین وی نیز خوانده میشوند، به علت هضم سریع و بروز نشانههای ساخت ماهیچه در مدتزمان کمتر، محبوبیت بالایی دارند. ورزشکاران میتوانند، این نوع پروتئین را قبل و بعد از تمرینات در حجم مشخص مصرف نموده و در عین ناباوری در مدت کوتاهی رشد ماهیچههای خود را مشاهده نمایند. ویژگیهای بارزی مانند وجود مقادیر قابلتوجه از تمامی آمینواسیدها، سازگاری بالا با اغلب بدنها، مصرف بیخطر و … از این نوع مکمل، گونهای پرفروش و محبوب ساخته است. ساخت تودههای حجیم عضلانی به دلیل سطح بالای BCAA و لوسین امری قابلدستیابی است، زیرا این پروتئین باوجود چنین عناصری به یک محرک مؤثر آنبولیک تبدیلشده که با سطح کمکالری امکان رشد سریع ماهیچهها را فراهم میسازد.
اکنون این نوع پروتئین در انواع مختلف کنسانتره وی با چربی و لاکتوز بیشتر و قیمت ارزانتر، ایزوله وی با حداقل لاکتوز و کلسترول و 90 درصد پروتئین خالص و درنهایت هیدرولیزه شده وی با هضم بسیار راحتتر و متابولیسم سریعتر و کیفیتی عالی و البته قیمتی گرانتر عرضه میشوند. بدین ترتیب شما بسته به شرایط بدنی، شدت تمرینات و هزینه مدنظر میتوانید یک مورد از این پروتئینها را انتخاب نمایید.
· مکمل پروتئینی کازئین:
تمامی مکملهای پروتئینی بهمنظور رشد ماهیچه ساخته نمیشوند، بلکه بسیاری از آنها مانند مکمل کازئین بهمنظور ریکاوری عضلات بعد از تمرینات ورزشی طراحی میشوند. کازئین از لبنیات تولیدشده، ازاینرو متناسب با آن که تأثیر طولانیمدتی را ارائه میدهد، مراحل هضم سختتری را نیز در معده سپری مینمایند. بدین ترتیب سرعت جذب آن نیز پایینتر بوده و برای افراد با مشکلات معده، دارای حساسیت به شیر و … مناسب نیست. به دلیل مدت ماندگاری بالای این پروتئین در معده به مصرف آن بعد از تمرینات یا در زمان خواب توصیه میشود.استفاده از این مکمل برای کنترل اشتها و کم کردن احساس گرسنگی در طول رژیم های لاغری بسیار مناسب است.
درنهایت این نوع مکمل برای افرادی که فاصله کوتاه تمریناتشان به ماهیچههای آنها اجازه ریکاوری قدرتمندی را نمیدهد سودمند است.
· مکمل پروتئینی سویا:
مکملهای پروتئینی از نوع سویا به دلیل اینکه ازیکطرف ورزشکاران را به نیروی لازم جهت تمرینات ورزشی رسانده و از سوی دیگر تضمینکننده سلامت قلب، سیستم عروق و استخوانها است، پرطرفدار هستند. سرعت متوسط هضم این نوع پروتئین سبب شده، برای مصرف آن قبل و بعد از تمرینات مشکلی نباشد. وجود تمامی اسیدآمینههای ضروری، آرژنین و گلوتامین این مکمل را به بارزترین در نوع خود بدل ساخته است.
بدین ترتیب میتوان با مصرف مکمل سویا پروتئینی 2 برابر پروتئینهای گرفتهشده از شیر را دریافت نموده و نتیجهای شگرف را در تغییر سایز ماهیچهها مشاهده کرد. اگر گیاهخوار هستید یا بهسلامت قلب خود اهمیت میدهید یا در پی ساخت عضله در حجم زیاد هستید، مکمل سویا به شما در این راستا کمک فراوانی میکند.
· مکمل پروتئینی آلبومین:
ورزشکارانی که تمایل به استفاده از مکملهای پروتئینی مشتق شده از شیر و لبنیات را ندارند، به سمت پروتئین آلبومین مایل میشوند و خود را از فواید این پروتئین عالی بهرهمند میسازند. پایه ساخت پروتئین آلبومین از سفیده تخممرغ بوده که بهعنوان مکملی عالی و فاقد کلسترول شناخته میشود. اگرچه این نوع مکمل طعم خوب مکملهایی ساختهشده از شیر را نداشته و قیمتی بهمراتب بالاتر را نیز عرضه میدارد، اما برای افرادی که تمایلی به مواد لبنی ندارند، انتخابی ایدهآل به شمار میرود.
این مکمل توانایی عالی در جهت تأمین پروتئین آبومین بدن داشته و از گذشته تا سالها بهعنوان بهترین مکمل پروتئینی مورد مصرف ورزشکاران قرار میگرفته است.
عوارض مصرف بیش ازحد مکملهای پروتئینی:
مکملها بهمنظور برطرف نمودن کمبودهای بدن گزینش و مورد بهرهبرداری قرار میگیرند. با این رویکرد اکنون در سه دسته باهدف بالا بردن سرعت سوختوساز، افزایش توده عضلانی و ارتقا سطح تندرستی تولید و روانه بازار میشوند. ولی مکملهای پروتئینی با رسالت افزایش بافت عضلانی، بهبود عملکرد فعالیتهای روزانه، ارتقا سطح توانایی ورزشکاران مورداستفاده قرار میگیرند. بااینوجود مصرف بیرویه چنین مکملهایی میتواند مشکلات اساسی را برای بدن ایجاد نماید که برخی از آنها شامل این موارد است:
· فشار مضاعف به کلیهها:
ورد بیرویه پروتئینها به بدن سبب میشود، کلیهها ناچار به کارکردی مضاعف بهمنظور دفع این حجم پروتئین شوند که این امر فشاری نامطلوبی را به کلیهها وارد میسازد و در طولانیمدت موجبات ناراحتیهای کلیوی و اختلالاتی عملکردی را برای این عضو حساس فراهم میسازد.
· کمبود شدید آب در بدن:
پروتئینها برای هضم و جذب به آب فراوان نیاز دارند، هرچه به مقدار مصرف روتین این عناصر افزوده شود، نیاز بدن به آب نیز افزایش مییابد. این موضوع را اگر در کنار تعریق فراوان ورزشکاران قرار دهیم، بدین ترتیب بروز مشکل کمبود شدید آب در بدن این افراد طبیعی است. این موضوع موجبات تغلیظ خون، عدم خونرسانی کامل به ارگانهای بدن و … را برای ورزشکاران به همراه دارد.
· بروز ناراحتیهای کبدی:
هشدار باب مصرف مناسب مکملهای پروتئینی بهمنظور جلوگیری از بروز ناراحتیهای کبدی نیز مطرح است. کبد عضو حساسی است که برای دفع پروتئینهای بهصورت مستقیم دخالت کرده ازاینرو حجم بالای این پروتئین میتواند بر بافتهای کبدی نیز تأثیر ناخوشایندی داشته باشد. محبوبیت پودرهای پروتئینی بهعنوان یک مکمل غذایی روزبهروز در حال افزایش است ولی این امر ضرورت توجه به مقدار مصرف مشخص و مجاز این عناصر را میرساند.
· ایجاد مشکلات گوارشی:
بسیاری از ورزشکارانی که به مصرف غیرمجاز مکملهای پروتئینی روی میآورند، گاهاً باید با مشکلات گوارشی نیز دستوپنجه نرم کنند. این پروتئینها میتوانند در صورت ورود بیرویه به بدن بر روی سیستم گوارش افراد اثرات نامطلوب گذاشته و این امر نامطلوب را با علائمی مانند ناراحتیهای معده و روده نشان دهند.
معرفی چند مکمل پروتئینی معروف از برندهای معتبر:
مکملهای پروتئینی بسیاری بر پایههای مختلفی از برندهای گوناگونی امروزه عرصه بازار را فتح کردهاند که هرکدام میتوانند، پاسخگوی نیاز افراد باشند. در اینجا علاوه بر تجویز پزشک قیمت نیز میتواند، مسئله مهمی در گزینش تلقی شود. در ادامه به برخی از مکملهایی نامآشناتر که تأیید خریداران را نیز کسب نمودهاند، میپردازیم.
· مکمل پروتئینی مس بیس دوبیس:
ورزشکاران به خرید این مکمل بهمنظور افزایش حجم عضلات و ذخایر گلیکوژن ماهیچهها میپردازند. البته بسیاری از افراد که از کمبود وزن رنج میبرند، نیز با مصرف این پروتئین به وزن ایدهآل خود نزدیک میشوند. این مکمل از نوع وی بوده و حاوی 30 درصد پروتئین و 60 درصد کربوهیدرات و مقدار مشخصی اسیدآمینه است. به همین دلیل ممانعت از تحلیل عضلانی، افزایش وزن و حجم عضله با آن راحت و قابلدستیابی است.
· مکمل پروتئینی نوترمید:
این مکمل در میان مکملهای پروتئینی از نوع کازئین قرار میگیرد و منبع خوبی برای افزایش رشد ماهیچهها در ورزشکاران به شمار میرود. بالا نگهداشتن سرعت متابولیسم بدن که پس از مصرف مکمل نوترمید پدید میآید، یک عملکرد عالی در جهت عضله سازی آنهم حتی در ساعات خواب و استراحت است. اگر تمایل دارید چربیهای بدن خود را بسوزانید و بهجای آن ماهیچههای قوی را جایگزین نمایید، این مکمل بدنسازی ایرانی به شما در این راستا کمک میکند. البته نوترمید درزمینهی جلوگیری از تحلیل عضلانی نیز قدرتمند بوده و نتایج درخشانی را برای ورزشکاران از این باب فراهم میسازد.
· مکمل پروتئینی ژن استار:
مکمل ژن استار حاوی پروتئین وی کنستانتره و هیدرولیز شده، بهمنظور افزایش حجم عضلات بوده ازاینرو پیشنهادی عالی برای بدنسازان حرفهای و ورزشکاران به شمار میرود. اگر بعد از تمرینات ورزشی احساس خستگی مضاعف بر شما قالب میشود، این مکمل با مزایایی مانند افزایش قدرت عضلانی، بهبود عملکرد ورزشی و کاهش خستگی بعد از تمرینات، شمارا برای رسیدن به بدنی آمادهتر یاری میرساند. با مصرف این مکمل بهراحتی نیاز پروتئینی بدن خود را مرتفع ساخته بهگونهای که کمتر به نمونهای دیگر نیاز مییابید.